پویش اجتماعی از آن دسته اصطلاحاتی است که تعاریف گوناگون وگاهی پیچیده‌ای برای آن بیان شده است.
در این مقاله از خیریه شعف که برای شما آماده کرده‌ایم، تلاش داریم تعریف ساده و در عین حال کاملی را برای پویش اجتماعی به شما ارائه دهیم.
فلسفه پویش اجتماعی چیست؟
ما در برابر دیگران، محل و وضعیتی که با آن روبه رو هستیم وظیفه‌هایی داریم.
تجربه هر یک از ما در زندگی خود باعث شده است که به خوبی درک کنیم که گرفتاری‌ها و مشکلات مردم کشور، بسیار زیاد و متنوع است اما این به معنای خاص بودن آن‌ها نمی باشد!
به عبارتی اشخاص دیگری نیز در محیط، استان و یا در کل کشور هستند که مشکلات مشابهی با سایر افراد دارند.
مسئله بالا، مسئله‌ای است که بسیار حائز اهمیت است زیرا در باور ما، روح و آرمان پویش اجتماعی از همین مرکز ایجاد می‌شود.
از دیدگاه اجتماعی، موظف بودن یعنی مردم و موسسه‌ها باید با اخلاق و با حساسیت در برابر موضوعات کشور، فرهنگ و محیط رفتار کنند.
سعی در جهت برقراری پویش اجتماعی، کمک به اشخاص، موسسه‌ها و دولت است تا تاثیری مثبت بر رشد جامعه، شرایط شغلی، کشور و در آخر توسعه همیشگی داشته باشند.
پویش به چه معناست؟
بهترین و ساده‌ترین تعریف از مفهوم پویش به این صورت است:
پویش اجتماعی اطلاعیه یا دعوت‌نامه به شمار می‌آید اما این دفعه به جای اینکه اطلاعیه‌ها مثل دوران قدیم در جهان واقعی و با مجموعه‌ای از اصول و قوانین معین شکل بگیرد، فضای مجازی موجب شکل‌گیری این مجموعه از گردهمایی‌های اجتماعی می‌شود.
به منظور درک بهتر این معنا باید عبارتی مثل هماهنگی و کارگروهی جهت رسیدن به یک آرمان منحصر به فرد با ته مایه اجتماعی به تعریف خود اضافه کنیم. در واقع پویش‌ها از مجموع افرادی با هدفی یکسان شکل گرفته و پیرو ایجاد یک جمع انسانی با تفکراتی همسو هستند.
درست است پویش اجتماعی را می‌توان یک “کار فراگیر هدفمند” دانست که در یک بازه زمانی معین اجرا می‌شود. به همین خاطر بهره‌مندی از یک طرح دقیق و اصولی پیش از شروع فعالیت اجتماعی از ملزومات یک پویش اجتماعی موفق به شمار می‌آید.
نقش اینترنت در موفقیت پویش‌ها
با توسعه فعالیت‌ها در اینترنت و فراگیر شدن شبکه‌های مجازی، در سال‌های گذشته کلمه‌ای به اسم پویش (کمپین) را بیش از هر وقت دیگری شناختیم.
پیش از ایجاد پویش در اینترنت هر زمان با کلمه پویش روبه رو می‌شدیم، فکر ما ناخودآگاه به طرف یک حرکت تجاری می‌رفت اما امروزه با درک بیشتر مفهومی به اسم پویش اجتماعی، می دانیم که کمپین‌ها احتمال دارد از یک احساس نیاز مشترک بین گروهی از مردم در دنیای مجازی نیز شکل بگیرند.
اگرچه با توجه به ارتقا روزانه شبکه‌های مجازی متوجه شده‌ایم که ایجاد پویش اجتماعی می‌تواند به منظور حمایت از یک حرکت و یا حل یک مشکل نقش سودمندی داشته باشد، اما به علت موارد گوناگونی که پیش روی کاربران اینترنت وجود داد، احتمالا یا از ایجاد یک پویش پشیمان می‌شوند و یا پویشی ایجاد می‌کنند که پس از مدتی شکست می‌خورد.
دلایل ایجاد پویش اجتماعی
حال به اساسی‌ترین دلایلی که موجب شکل‌گیری یک پویش اجتماعی می‌شود نگاهی می‌اندازیم:
۱ – ضرورت
ضرورت و دغدغه‌ای مشترک میان تعدادی افراد، اصلی‌ترین دلیلی‌ست که سبب می‌شود شهروندان پویشی را تشکیل دهند. برای نمونه استفاده بهینه از آب، نه به خشونت، تشویق تیم محبوب و …
۲ – خاص نبودن نیاز
معمولا نیازها اصولا خاص نیستند. وقتی که اشخاص به این مسئله پی می‌برند، می‌خواهند با اشخاصی که نیاز‌های یکسان دارند، تماس برقرار کنند. این ارتباط قطعا با مشارکت طرفین، به یک راه حل و یا یک اطلاع‌رسانی ختم شود.
برای مثال اشخاص زیادی وجود دارند که دغدغه‌هایی مانند کمک به نیازمندان برای کاهش فقر در جامعه، نادیده گرفتن حقوق زنان، نه به حجاب اجباری و غیره را دارند.
۳ – مسئولیت پذیری
وقتی که یک شخص و یا تیمی از مردم در حوزه یک موضوع منحصربه فرد احساس مسئولیت می‌کنند، قطعا ایجاد یک پویش می‌تواند تاثیرگذارترین روش برای مسئولیت‌پذیری اجتماعی است.
ممکن است در نگاه اول احساس کنید که طراحی و هماهنگی یک پویش کار پیچیده‌ای نیست و در ایجاد آن می‌توان به یک هشتگ بسنده کرد.
اگرچه این مسئله احتمال دارد برای برخی از پویش‌ها صدق کند، اما با بررسی کمپین‌های گوناگونی که در سال‌های گذشته اجرا شده‌اند می‌توان به خوبی به این نتیجه رسید که اکثر پویش‌ها بعد از مدتی به نتایج موردنظر نمی‌رسند و شکست می‌خورند.
ضرورت کمک به نیازمندان چیست؟
دلایل منحل شدن یک پویش اجتماعی
در منحل شدن پویش‌ها نیز دلایل متفاوتی دخیل است اما به صورت خلاصه، موارد زیر در شکست پویش اجتماعی نقش دارند:
۱ – علم کافی؛ راه حل پیشنهادی
معمولا “نیاز” ابزار تحریک‌کننده خوبی محسوب می‌شود اما نمی‌تواند برای موفق شدن پویش کافی باشد. فرد و یا موسسه‌ای که می‌خواهد یک پویش اجتماعی موفق تشکیل دهد، باید آگاهی کامل به آن نیاز و راهکارهای احتمالی آن داشته باشد.
اطلاع‌رسانی در حوزه یک نیاز و یا یک دغدغه، قابل ستایش است اما موضوعی که موجب می‌شود یک پویش به نتایج خوبی برسد، مسئله جدا از اطلاع‌رسانی است. افرادی که پویش ایجاد می‌کنند به منظور موفق شدن پویش خود باید راه‌حلی به دیگران ارائه دهند.
۲ – ارتباطات فراگیر
زمانی که یک پویش یا کمپین تشکیل داده می‌شود، از آن پس فقط مربوط به سازندگانش نیست! این مسئله بسیار اساسی است که در بیشتر پویش‌های کشور ما از آن چشم پوشی می‌شود.
دیگر مخاطبان نیز باید این شانس را داشته باشند تا در پویش مربوطه وجود خود را نشان دهند.
برای مثال در ماه‌های خاصی از سال مانند ماه رمضان، کمپین‌های بسیاری تشکیل داده می‌شود و بسیاری از هنرمندان نیز با بیان جملاتی که برای اکثر مردم تکراری است، تلاش می‌کنند به منظور کمک به نیازمندان در تمام سال و کاهش فقر در جامعه، تاثیرگذار باشند اما پویش موردنظر به نتایج موردنظر نمی‌رسد و بعد از مدتی تا سال آینده و آغاز مجدد کمک به نیازمندان، شکست می خورد.
علت اساسی این مسئله نیز، ممکن است رسانه‌ی یک طرفه‌ای باشد که به واسطه این پویش‌ها ایجاد می‌شود و تلاش دارد بدون ارائه راه حل و شریک کردن مردم در آن حرکت، مطالبی تکراری را به مردم بازگو کند.
۳ – وارد عمل شدن
بعد از اطلاع‌رسانی و ارائه راه حل باید وارد عمل شوید. برای نمونه برای مسئله کمک به نیازمندان، تنها راهکار پیشنهادی و ارتباطات فراگیر کفایت نمی‌کند و باید طرح‌هایی ارائه شود تا سایر افراد بتوانند طرح‌هایی نوآورانه به منظور کاهش فقر در جامعه ارائه دهند و سایر افراد را مطلع کنند.
موارد اصلی هدفمند که در موفق شدن و شکست یک پویش اجتماعی تاثیرگذارند بیان کردیم اما باید بدانید موارد دیگری نیز ممکن است پیش آید که در پیشرفت یا پسرفت پویش شما موثر باشد.
نظرات