صدقه در اسلام : چرا صدقه در اسلام بسیار مهم است؟
می دانید که زکات، یا صدقه در اسلام. یکی از رکن های اصلی اسلام است. انفاق و تأمین نیازمندان از ویژگی های مهم شخصیت مسلمان میباشد. و مسلمانان میتوانند با کمک به یکدیگر اتحاد خود را قوی تر کنند.
چرا صدقه در اسلام اینقدر مهم است؟
وجود تعداد بیشماری از مسلمانان و غیر مسلمانان گرسنه. فقیر و بی بضاعت در جهان، نیاز به عملی شدن این رکن ضروری را نشان می دهد. مسلمانان مرفه ممکن است متوجه نباشند. که چگونه ثروت آنها می تواند کل جوامع را تقویت کند. این عوامل صدقه در اسلام را مهم می سازد.
انفاق صحیح هم برای رفاه نیازمندان و هم برای شادی نهایی ثروتمندان بسیار مهم است. پیامبراسلام بارها بر این اصل تأکید کردند.
از صدقه در اسلام چندین دسته مختلف تعریف شده است:
که دو دسته از مهمترین آنها زکات (واجب) و صدقه (داوطلبانه) است. زکات درصد معین و استاندارد شده ای از دارایی اضافی فرد (از نیازهای زندگی) است. که باید به فقرا و نیازمندان داده شود.
صدقه را می توان به اشکال مختلف به هر کسی داد. از جمله لبخند، نصیحت عاقلانه، یا کمک به ساختن خانه، مدرسه یا مسجد.
حضرت محمد فرموده اند: «لبخند تو برای برادرت صدقه است. برداشتن سنگ و خار یا مانع از سر راه مردم صدقه است. هدایت کردن شخصی که گمشده صدقه است.» (بخاری)
حدیث دیگری اهمیت انجام صدقه هر عضوی از بدن انسان را نشان می دهد:
«در هر روزی که خورشید طلوع میکند. با هربخشی از بدن صدقه قابل پرداخت است:عدالت در میان دو نفر صدقه است. كمك كردن انسان در كوه، بلند كردن او يا بلند كردن وسايلش بر روي کوه، صدقه است. سخن نیک صدقه است. و زدودن مضرات از جاده صدقه است.» (البخاری، مسلم)
احکام صدقه در اسلام
۱. بعد از دادن صدقه به فقیر، انصراف و برگشتن از آن شرعاً ممکن نیست.
۲ .آنچه به فقیر صدقه داده‌ایم کراهت شدید دارد. که با یکی از عقود (مثل بیع، مصالحه) به ملک خود درآوردیم؛ یعنی همان را مثلاً از فقیر بخریم.
۳. ردّ سائل مکروه است؛ اگرچه گمان داشته باشیم بی‌نیاز است. لذا مقداری اگر چه اندک، به او بدهیم.
۴. برای رساندن صدقه به دیگران میتوان واسطه شد.که این امر مستحب است. پیامبر اکرم (ص) میفرماید:
مَنْ تَصَدَّقَ بِصَدَقَةٍ (عَنْ رَجُلٍ إِلَى مِسْکِینٍ)کَانَ لَهُ مِثْلُ أَجْرِهِ وَ لَوْ تَدَاوَلَهَا أَرْبَعُونَ أَلْفَ إِنْسَانٍ ثُمَّ وَصَلَتْ إِلَى الْمِسْکِینِ کَانَ لَهُمْ أَجْرٌ کَامِلٌ وَ مَا عِنْدَ اللَّهِ خَیْرٌ
وَ أَبْقَى- لِلَّذِینَ اتَّقَوْا وَ أَحْسَنُوا لَوْ کُنْتُمْ تَعْلَمُونَ.
ترجمه :
کسی که صدقه شخصی را به نیازمندی برساند. مانند صدقه دهنده اجر دارد و اگر صدقه در دست چهل هزار نفر بچرخد. و سپس به فقیر برسد. برای هر چهل هزار نفر اجر کامل است … .
۵. درخواست صدقه و کمک بدون احتیاج، کراهت زیادی دارد. و حتی در صورت احتیاج نیز مکروه است).اشکال خیریه2)
صدقه در اسلام و محافظت در روز قیامت.
حضرت محمد فرموده اند : سایه و پناه مؤمن در روز قيامت صدقه اوست. (ترمذی)
روزی که همه سایه ها از بین برود. خداوند بر کسانی که انفاق می دهند. و به فقرا رسیدگی می کنند، سایه و پناه می دهد. فداکاری مسلمانان در این دنیا و زندگی،نگهبان آنان در روز قیامت خواهد بود.
صدقه در اسلام : حفاظت از بلا
فرد با بخشیدن بخشی از دارایی و صدقه دادن آن، خود را از مصیبت و بدبختی دور می کند.
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود: بدون تأخیر صدقه بدهید. که سد راه بلا است. (ترمذی)
بخشیدن بهتر از گرفتن است.
صدقه دادن بهتر از دریافت آن است.درباره صدقه در اسلام باید. مراقب مطالبه و برداشت مکرر از وجوه صدقه و زکات بود. کسانی که از گرفتن این وجوه خودداری کنند. (تا بیشتر برای نیازمندان باقی بماند) خداوند او را روزی میدهد. و او را متکی به خود میسازد.
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند: دست دهنده بهتر از دست گیرنده است. (هر که بدهد بهتر از آن است که بگیرد). باید ابتدا به افراد وابسته خود اعطا کرد. و بهترین صدقه آن است. که ثروتمند (از پولی که پس از مخارجش باقی می ماند) بدهد. و هر کس از درخواست کمک مالی خودداری کند. خداوند به او عطا می کند. و او را از درخواست کردن از دیگران نجات می دهد، خداوند او را بی نیاز می کند». (البخاری)
صدقه در اسلام : قرض دادن به دیگران صدقه است.
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم می فرماید: «هر کس دوست دارد خداوند او را از سختی های روز قیامت نجات دهد. باید به بدهکارش که فقیر است. مهلت دهد یا قرض او را به کلی ببخشد». (مسلمان)
اگر کسی به شما بدهکار باشد، اگر مرحمت کنید، به بدهکار فرصت دهید. تا قرض خود را پس بدهد. یا حتی بدهی شخص را بپردازید، صدقه محسوب می شود. اگر انفاق در روز قیامت پناه و سایه انسان باشد. فسخ بدهی انسان نیز در قیامت از انسان محافظت میکند.
صدقه در اسلام : کمک به خانواده نیازمند.
صدقه دادن به نیازمندان خانواده خود، مورد قبول است.
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم می فرمایند: دادن چیزی به فقیر یک ثواب دارد، در حالی که دادن آن به فقیر خویشاوند دو ثواب دارد: یکی برای صدقه و دیگری برای احترام به خانواده. (ترمذی)
دام طمع و انجام ندادن صدقه در اسلام.
مراقب حرص و طمع باشید. هر چه شخص بیشتر پول داشته باشد. و نتواند آن را به عنوان کار خیر تقسیم کند، ممکن است بعداً جدا شدن از آن ثروت احتکار شده دشوارتر شود. پنهان كردن مال و محروم كردن نيازمند از اندك بخشندگی، نه تنها غرق در حرص میشود. بلكه مصيبت آنها زياد مي‌شود و به گمراهي كشيده مي‌شوند.
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود: از ظلم به دیگران بپرهیز، زیرا در روز قیامت به تاریکی های متعدد تبدیل می شود. و خود را از بخل حفظ کن زیرا کسانی را که پیش از تو بخیل بودند تباه شدند.» (مسلمان)
صدقه ای که ادامه دارد.
اگر کسي عملی را انجام دهد که همچنان به نفع دیگران باشد ( حتي پس از فوت آن شخص ). به این نوع صدقه در اسلام صدقه جاریه یا صدقه دائمی می گویند.
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم می فرماید: «هنگامی که انسان بمیرد، کارهایش تمام می شود، جز سه مورد: صدقه مستمر، دانشی که از آن بهره مند می شوند، و فرزند صالحی که برای او دعا می کند». (مسلم، ترمذی، دیگران)
میزان ثواب بستگی به مقدار ، اهمیت و فایده صدقه در راه خدا دارد .
صدقه در اسلام به عنوان راهی برای ایجاد عدالت، تعادل و مهربانی برای هر جامعه و جامعه ای عمل می کند. امیدواریم جامعه مسلمانان به وظایف خیریه خود به درستی عمل کنند و سهم خود را در رفع فقر در جوامع در همه جا انجام دهند.
نظرات